Šta se dogodilo kada su ruski muškarci zamijenili radna mjesta rovovima
Dokument ruskog Ministarstva odbrane, objavljen u ponedjeljak, otkrio je da su ukupni ljudski gubici Ruske Federacije u Ukrajini tokom 2025. godine premašili 281.550 osoba. Informacije je objavila nevladina organizacija iz Ukrajine koja pomaže pripadnicima Oružanih snaga Ruske Federacije da se sigurno predaju ukrajinskoj vojsci, prenosi Forbes.
Nezavisna procjena, koju su sproveli Meduza i BBC Russian Service, procjenjuje da su Rusi tokom 2025. godine imali oko 219.000 žrtava. Oba izvještaja ukazuju na to da je ruska invazija na Ukrajinu bila razorna.
Već gotovo četiri godine, Ruska Federacija vodi vojnu ofanzivu u Ukrajini, u kojoj su poginule desetine hiljada Ukrajinaca, a četvrtina stanovništva zemlje je raseljena. Nekoliko ukrajinskih gradova i naselja je uništeno, a ekonomisti Svjetske banke procjenjuju da će obnova Ukrajine koštati više od 524 milijarde dolara.
S druge strane, Rusija je izgubila desetine milijardi dolara u vojnoj opremi i naoružanju. Dvije trećine ruskog tenkovskog arsenala iz perioda prije invazije je uništeno, a Ukrajinci su potopili ili oštetili gotovo polovinu ruske pomorske flote u Crnom moru. Procjenjuje se i da je Ruska Federacija izgubila stotine milijardi dolara zbog međunarodnih sankcija, navodi Forbes.
Pored ovih materijalnih i finansijskih gubitaka, ruska invazija na Ukrajinu imala je ozbiljan uticaj na ruske oružane snage. Prema pisanju The Guardiana, Ruska Federacija je imala više od milion žrtava od početka sveobuhvatne vojne ofanzive na Ukrajinu u februaru 2022. godine, dok je Britansko Ministarstvo odbrane, američko Ministarstvo odbrane i Centar za strateške i međunarodne studije (CSIS) nezavisno potvrdilo ove podatke. Također, The Guardian navodi da se „procjenjuje kako je broj poginulih Rusa pet puta veći od ukupnog broja žrtava u svim sovjetskim i ruskim ratovima nakon završetka Drugog svjetskog rata.“
Najbrojnija demografska skupina
„Ruski muškarci u tridesetim godinama daleko su najbrojnija demografska skupina među ruskim žrtvama,“ rekao je u intervjuu za Forbes, Andrew D’Anieri, pomoćnik direktora u Evroazijskom centru Atlantskog vijeća. „To su muškarci koji bi uskoro ušli u svoje najproduktivnije godine po pitanju zarade. Umjesto toga, dobrovoljni vojnici, poznati kao kontrakniki, odlučili su se za ogromne početne isplate koje im vlada nudi za borbu, ali i pogibiju u Ukrajini.“
Prema studiji Mediazone, u saradnji s Meduzom i BBC Russian Service, gotovo 6.000 ruskih viših oficira je poginulo, uključujući 12 generala, a najviše su pogođeni muškarci između 30 i 39 godina.
Od početka invazije na Ukrajinu u februaru 2022., Putin je novim vojnicima nudio bonus od 4.970 dolara i mjesečnu platu od 2.500 dolara, što je skoro dvostruko više od prosječne ruske plate, koja iznosi 1.273 dolara. Porodice poginulih vojnika dobijaju 158.000 dolara. Ovi podsticaji povećavaju regrutaciju, ali smanjuju broj kvalifikovanih radnika u civilnim industrijama, što vrši pritisak na rusku ekonomiju.
Pored vojnih gubitaka, Rusija se suočava i s emigracijom i fabrikama koje rade samo na 81% kapaciteta, što dodatno utiče na demografiju i ekonomiju.
Kada je Putin najavio vojnu invaziju na Ukrajinu, neki Rusi su odlučili napustiti zemlju. Oni su se naselili u zemljama sa velikim brojem etničkih Rusa i ruskog govornog područja, poput Gruzije i Kazahstana, koje graniče s Rusijom. Drugi emigranti su se preselili dalje, u zemlje Evropske unije, Jugoistočne Azije i Latinske Amerike.
Kako je rat trajao, sve veći broj Rusa odlučivao je da napusti zemlju, posebno nakon što je ruska vlada u septembru 2022., najavila djelimičnu mobilizaciju građana. Stanford University procjenjuje da je od početka invazije gotovo milion Rusa emigriralo. Većina ovih emigranata su obrazovani mladi ljudi, što također objašnjava trenutni manjak radne snage u Rusiji.
„Putinov rat protiv Ukrajine ozbiljno šteti budućnosti Rusije, kroz nepotrebne smrti stotina hiljada vojnika na frontu i emigraciju nekih od najboljih i najpametnijih mladih ljudi iz Rusije,“ rekao je u intervjuu za Forbes, Dr. Brian Taylor, direktor Moynihan Institute na Syracuse University.
Ruska demografija tokom rata u Ukrajini
Pored gubitaka tokom invazije na Ukrajinu i emigracije građana, Ruska Federacija se suočava i sa opadanjem stanovništva. Prema izvještaju Carnegie Endowment iz septembra, Rusija bilježi pad nataliteta, što dodatno pogoršava rastuću smrtnost muškaraca.
Izvještaj navodi da građani stariji od 65 godina čine više od 18% ukupnog stanovništva, što je historijski rekord. To znači da starenje populacije nadmašuje mlađe generacije, što može postati problem za penzioni i zdravstveni sistem. Također se navodi da je “kolaps sistema socijalne sigurnosti vrlo realna mogućnost.”
Carnegie Endowment procjenjuje da je manje od 1% BDP-a Rusije izdvojeno za podršku porodicama tokom rata, dok je prema Stockholm International Peace Research Institute, Rusija u 2025. povećala izdvajanja za odbranu na 7,2% BDP-a.
Rastući ekonomski izazovi dodatno smanjuju fertilitet i natalitet, što komplikuje demografsku situaciju. Prema popisu iz 2021., Rusija je imala 147 miliona stanovnika, a UN Population Fundprocjenjuje da je taj broj spao na 144 miliona, što znači pad od tri miliona ljudi između 2021. i 2025. godine, uz nastavak trenda.
UN upozorava da, ako se demografski problemi ne riješe, Rusija bi do 2100. mogla imati samo 57 miliona stanovnika, što bi značilo gubitak više od polovine populacije u jednoj generaciji. Ostaje da se vidi kako će ruska vlada odgovoriti na ove izazove i koji mehanizmi će biti uvedeni za zaustavljanje pada stanovništva.
Autor originalnog članka Mark Temnycky, Forbes
