Crna Gora bilježi najveći rast broja milionera u svijetu u posljednjih deset godina
Crna Gora bilježi najveći rast broja milionera u svijetu u posljednjih deset godina — čak 124%, pokazuje novi Izvještaj o migraciji privatnog bogatstva kompanije Henley & Partners.
U Izvještaju se navodi da je Crna Gora ovaj uspjeh ostvarila zahvaljujući programu državljanstva za investitore (2019–2022), niskim porezima, Jadranskoj obali i pristupu EU.
Program ekonomskog državljanstva, u trajanju od tri godine, 2019. godine osmislila je i sprovela prethodna Vlada Demokratske partije socijalista (DPS), koja je smijenjena na izborima u avgustu 2020. godine. Prvi zlatni pasoš izdat je u februaru 2020. Plan je bio da investitori, u zamjenu za crnogorski pasoš, ulažu u razvojne projekte u turizmu, poljoprivredi i prerađivačkoj industriji.
Evropska komisija (EK) je Crnu Goru, kao kandidatkinju za ulazak u EU, više puta upozoravala da ugasi šemu „zlatnih pasoša“ i uskladi viznu politiku s politikom EU. Iz EK su više puta rekli da pažljivo prate ovaj program u Crnoj Gori, a ranije su protiv Malte i Kipra preduzeli mjere zbog skandala sa dodjelom državljanstava. Evropski sud pravde (ECJ) je u aprilu ove godine, po tuži Evropske komisije, naložio Malti da okonča svoj program „zlatnih pasoša“, kojim bogati stranci mogu kupiti državljanstvo, jer taj program predstavlja kršenje prava Evropske unije.
Program je u Crnoj Gori ukinut krajem 2022. godine, ali su do tada pristigli zahtjevi nastavili da se obrađuju.
U inostranstvo će preseliti rekordan broj milionera
Rekordan broj milionera, njih 142.000, očekuje se da će se preseliti u inostranstvo ove godine, dok će Ujedinjeno Kraljevstvo zabilježiti najveći neto odlazak imućnih pojedinaca (HNWIs) među svim državama otkako su savjetodavna kompanija za međunarodne migracije investitora Henley & Partners i firma za globalnu analitiku bogatstva New World Wealth počele da prate migracije milionera prije deset godina.
Prema novom Izvještaju o migraciji privatnog bogatstva Henley 2025, predviđa se da će Velika Britanija izgubiti zapanjujućih 16.500 milionera u 2025. godini, što je više nego duplo od očekivanog neto odlaska milijardera iz Kine (7.800), koja je prethodnih deset godina bila na vrhu liste gubitnika bogatih (ove godine je na drugom mjestu). U oštrom kontrastu, Ujedinjeni Arapski Emirati (UAE) zadržavaju titulu vodeće svjetske destinacije za bogate, sa rekordnim neto prilivom od 9.800 milionera, što je preko 2.000 više nego SAD, koje su na drugom mjestu (7.500 očekivanih novih imućnih migranata do kraja godine).
Nova globalna ekonomska realnost
Juerg Steffen, izvršni direktor kompanije Henley & Partners, naglašava da ovaj oštar kontrast pokazuje sve veći uticaj strateške migracije bogatstva na promjenu globalne ekonomske moći:
“Ova godina predstavlja prelomni trenutak. Prvi put za deset godina praćenja, jedna evropska zemlja je na vrhu liste po odlasku milionera. Ovo nije samo pitanje poreza — odražava sve šire uvjerenje među bogatima da se veće prilike, sloboda i stabilnost nalaze drugdje. Posljedice po ekonomsku konkurentnost Evrope i privlačnost Velike Britanije za investicije biće značajne.”
Evropski centri bogatstva u povlačenju — i preoblikovanju
Velika Britanija nije usamljena, navodi se u izvještaju. Prvi put, velike EU ekonomije poput Francuske (–800), Španije (–500) i Njemačke (–400) očekuju neto gubitke HNWI stanovništva u 2025. godini. Slični trendovi bilježe se i u Irskoj (–100), Norveškoj (–150) i Švedskoj (–50).
Najveći dobitnici ove migracije su:
- Švicarska: neto priliv 3.000
- Italija: rekordnih 3.600
- Portugal: 1.400
- Grčka: 1.200
- Monako: 200, naročito među ultrabogatim osobama iz UK, Afrike i Bliskog istoka.
Ovi trendovi pokreću se zbog povoljnih poreskih režima, kvaliteta života i aktivnih programa za migraciju investitora. Južna Evropa brzo postaje nova gravitaciona tačka bogatstva na kontinentu.
Biljana Matijašević, Forbes Crna Gora
