Rijetka pomračina Sunca očarala posmatrače neba iznad Pacifika
Stanovnici Novog Zelanda i južnog Pacifika mogli su vidjeti rijetku djelimičnu pomračinu Sunca pri izlasku, samo nekoliko sati prije jeseni. U južnom Novom Zelandu i na Antarktiku pomračina je prekrila do 86% Sunca, što je bio posebno upečatljiv prizor u godini bez ijedne potpune pomračine.
Ključne činjenice
Dana 22. septembra 2025. godine, duboka djelimična pomračina Sunca pojavila se iznad Novog Zelanda, Antarktika i južnog Pacifika, pri čemu su posmatrači na krajnjem jugu mogli vidjeti veći stepen pomračenja tokom izlaska Sunca.
Pomračina je bila neuobičajeno duboka za djelimičnu pomračinu, s polusjenkom Mjeseca koja je prekrila veći dio južnog Pacifika. U južnom Novom Zelandu i Rossovom moru na Antarktiku, do 86% Sunca bilo je zaklonjeno, stvarajući dramatičan prizor polumjesečastog izlaska Sunca.
Pomračina je prenošena uživo iz Dunedina na južnom ostrvu Novog Zelanda, gdje je Sunce izašlo već djelimično pomračeno i dostiglo 70% zaklonjenosti.
Tokom 2026. godine, očekuju se pomračenja Sunca u februaru i augustu, pri čemu će ono 12. augusta biti potpuna pomračina vidljiva iz Grenlanda, Islanda i Španije.
Pomračina, ekvinocij i aurore
Događaj se desio manje od 24 sata prije septembarskog ekvinocija, koji označava dan kada podnevno Sunce prelazi ekvator prema jugu, čime počinje jesen na sjevernoj hemisferi i proljeće na južnoj.
Geometrija ekvinocija, kada je nagnuta osa Zemlje postavljena bočno u odnosu na Sunce, može uzrokovati povećanje učestalosti i intenziteta geomagnetnih oluja koje izazivaju pojavu aurora.
Potpuna pomračna Sunca desit će se 2028. godine
Neke od lokacija koje su posmatrale djelimičnu pomračinu Sunca iskoristile su taj događaj kao pripremu za ono što slijedi. Na primjer, Dunedin se nalazi unutar putanje totaliteta tokom potpune pomračine Sunca 22. jula 2028. godine, kada će doživjeti 2 minute i 47 sekundi potpune tame, i to blizu zalaska Sunca.
Putanja totaliteta tog dana protezat će se 11.976 kilometara (7.442 milje), prelazeći preko Kokosovih i Božićnih ostrva, dijelova zapadne Australije, Savezne teritorije Australije, Queenslanda i Novog Južnog Velsa u Australiji, kao i južnog ostrva Novog Zelanda.
Iako u narednim godinama neće biti većih pomračenja Sunca u Sjevernoj Americi, potpuna pomračina Sunca 12. augusta 2026. godine biće vidljiva kao djelimična pomračina s istočne obale Sjedinjenih Američkih Država.
Jamie Carter, Forbes
