Kraj dinastije Assad u Siriji? Pobunjenici napreduju, blizu su Damaska

Aktuelnosti Forbes BiH 7. dec 2024. 11:30
featured image

7. dec 2024. 11:30

Pobunjeničke snage na jugu Sirije navodno su zauzele veći dio regije Deraa – rodnog mjesta pobune protiv predsjednika Bashara al-Assada 2011. godine.

Ratni posmatrač sa sjedištem u Velikoj Britaniji izvještava da su “lokalne frakcije” uspjele preuzeti kontrolu nad mnogim vojnim lokacijama nakon “nasilnih bitaka” s vladinim snagama.

Prema novinskoj agenciji Reuters, pobunjenički izvori kažu da su postigli dogovor da se vojska povuče i da vojnim zvaničnicima bude omogućen siguran prolaz do glavnog grada Damaska ​​- udaljenog otprilike 100 km (62 milje).

A rebel fighter holds a weapon, after rebels led by HTS have sought to capitalize on their swift takeover of Aleppo in the north and Hama in west-central Syria by pressing onwards to Homs, in Hama, Syria December 6, 2024. REUTERS/Mahmoud Hasano

BBC nije bio u mogućnosti da nezavisno provjeri ove izvještaje, koji dolaze pošto su pobunjenici predvođeni islamistima u sjevernoj Siriji tvrdili da su stigli do predgrađa grada Homsa.

Sirijska opservatorija za ljudska prava (SOHR), ratni posmatrač sa sjedištem u Velikoj Britaniji, saopštila je u petak da pobunjenici na jugu kontroliraju više od 90 posto regije Deraa i da je samo područje Sanamayn još uvijek u rukama vlade.

Grad Deraa ima i strateški i simbolički značaj. To je glavni grad provincije i blizu je glavnih prelaza na jordanskoj granici, a ujedno je i mjesto gdje su 2011. izbili prodemokratski protesti – što je izazvalo tekući građanski rat u zemlji, u kojem je ubijeno više od pola miliona ljudi.

Jordanski ministar unutrašnjih poslova rekao je da je ta zemlja zatvorila svoju stranu granice “kao rezultat okolnih sigurnosnih uslova na jugu Sirije”.

Iraqi Foreign Minister Fuad Hussein speaks during a news conference as Syrian foreign minister Bassam Sabbagh and Iranian Foreign Minister Abbas Araghchi stand, in Baghdad, Iraq December 6, 2024. REUTERS/Mustafa Khasaf

U međuvremenu, izvještava se da su vladini zvaničnici u gradu Suweida – oko 50 km istočno od Deraa – pobjegli iz grada nakon sukoba između snaga sigurnosti i milicija iz manjinske sekte Druza, koja prevladava u regionu.

Ryan Marouf, aktivista i urednik novinske web stranice Suwayda 24, rekao je za Reuters da “ljudi vide ono što se dešava u ostatku Sirije kao oslobođenje Sirije i šansu za rušenje režima”.

Na drugim mjestima, snage predvođene Kurdima kažu da su zauzele grad Deir Ezzor, glavno uporište vlade u ogromnoj pustinji na istoku zemlje.

A na sjeveru, glavna ofanziva pobunjenika stigla je do predgrađa strateškog grada Homsa. Sirijska vojska i njeni ruski saveznici uzvraćaju, a u zračnim napadima u petak je ubijeno 20 civila u predgrađima grada.

I što je najvažnije, zvaničnici citirani u New York Timesu kažu da je drugi ključni saveznik predsjednika Assada, Iran, počeo da evakuira svoje vojne komandante i osoblje.

Syrian rebel commander Hassan Abdul Ghany delivers a statement, in an unknown location, in this screengrab obtained from social media video released on December 6, 2024. Media branch of Syrian rebels operations room via REUTERS

Prošlo je nešto više od nedjelju dana otkako su pobunjenici na sjeveru pokrenuli svoju munjevitu ofanzivu – najveću protiv sirijske vlade posljednjih godina, koja je razotkrila slabost vojske zemlje.

Smatra se da je najmanje 370.000 ljudi do sada raseljeno kao rezultat pobunjeničke ofanzive, prema UN-u, koji je rekao da borbe također “pogoršavaju ionako užasnu situaciju za civile na sjeveru zemlje”.

Neki civili su zarobljeni u područjima fronta ne mogu doći do sigurnijih lokacija.

SOHR kaže da je više od 820 ljudi, uključujući 111 civila, ubijeno širom zemlje otkako su pobunjenici predvođeni islamistima započeli svoju ofanzivu prošle sedmice.

Zauzeli su Hamu, sjeverno od Homsa, u četvrtak – drugi veliki udarac za predsjednika Assada, koji je izgubio kontrolu nad Alepom prošle sedmice.

Vođa islamističke militantne grupe Hayat Tahrir al-Sham, koja je prglašena terorističkom, (HTS), Abu Mohammed al-Jawlani, rekao je stanovnicima Homsa da je “došlo vaše vrijeme”, javlja BBC.

Pobunjenici su napredovali na jug, a Homs bi bio sljedeća stanica na putu za Damask.

Iz munjevitog napada stoji Turska koja ima interesnu sferu da ima utjecaj u Siriji. Posebno je čudno što Iran i Rusija nisu odreagovali kao prije 13 godina kada je počeo rat. Obje su države imale svoje probleme, Rusija u Ukrajini i Iran sa Izraelom. Ako se nastavi ovaj intezitet zauzimanja Sirije, dinastija Assad bi uskoro, možda i za deset dana, mogla postati prošlost.