U Njemačkoj otkrivena jedna od najvećih svjetskih rezervi litijuma
Gotovo isto toliko rezervi litijuma koliko ih ima u Litijevom trouglu u Južnoj Americi potvrđeno je na sjeveru savezne države Saksonija-Anhalt.
Rudarska kompanija Neptune Energy otkrila je rezerve litijuma u njemačkoj regiji Altmark koje bi bile dovoljne za pola miliona baterija u električnim automobilima godišnje, a značile bi smanjenje zavisnosti Evrope od Kine, izvještava Newsweek.
Kompanija Neptune Energy, koja upravlja postrojenjima za istraživanje i proizvodnju nafte i plina u nekoliko zemalja širom svijeta, otkrila je procijenjenih 43 miliona tona ekvivalenta litijum karbonata (LCE) – prerađenog metala spremnog za upotrebu u baterijama električnih vozila – u sjevernoj saveznoj državi Saksonija-Anhalt, prema studiji nezavisne agencije Sproule ERCE.
Procjena je niža od prvobitne procjene, jer je Neptune prvobitno mislio da područje može sadržavati do 70 miliona tona LCE-a. Ali čak i sa novo potvrđenim rezervama, rudnik litijuma u rijetko naseljenoj regiji Altmark, nekada domu najvećeg evropskog plinskog polja, bio bi jedan od najvećih na svijetu.
Poređenja radi, takozvani Litijumov trougao između Čilea, Argentine i Bolivije, koji čini dobru polovinu poznatih svjetskih rezervi, procjenjuje se da sadrži oko 50 miliona tona litijuma ili ekvivalenta litijum karbonata.
„Ova nova procjena ističe veliki potencijal naših licenciranih područja u Saksoniji-Anhaltu. To nam omogućava da damo značajan doprinos njemačkom i evropskom tržištu za snabdijevanje litijem, ključnom sirovinom“, rekao je izvršni direktor kompanije Neptune Energy, Andreas Scheck.
Ekološki prihvatljiviji način dobijanja
Rudnik u Altmarku već nekoliko godina razvija projekte rudarenja litijuma i polako prelazi iz faze istraživanja u komercijalnu proizvodnju. Dobio je tri dozvole za istraživanje litijuma i jednu dozvolu za rudarenje. Ove godine je također pokrenuo dva pilot projekta, testirajući novi, ekološki prihvatljiviji način vađenja i obrade kritičnog materijala.
Neptun planira vaditi litijum metodom koja se naziva direktna ekstrakcija litijuma (DLE), a čiji je cilj smanjenje korištenja zemljišta i utjecaja na okoliš u poređenju sa dva najčešća pristupa koja se trenutno koriste. U Australiji, najvećem svjetskom proizvođaču, litijum se uglavnom vadi iz spodumenske stijene u rudnicima na otvorenom, dok se u Južnoj Americi vadi isparavanjem iz velikih polja soli u južnoameričkoj pustinji.
U drugom pilot projektu, kompanija je uspješno izdvojila litijum, koji se može koristiti u litijum-jonskim baterijama, iz geotermalne slane vode. Prema riječima direktora, nalazište Altmark moglo bi proizvoditi oko 25.000 tona LCE godišnje od 2030. godine, što bi značilo oko 500.000 baterija za električna vozila godišnje.
Trenutno postoje tri poznata nalazišta litijuma u Njemačkoj, pored regije Altmark, Erzgebirgea, gdje Zinnwald Lithium planira započeti rudarenje u podzemnom rudniku do 2030. godine, i u Gornjoj dolini Rajne, gdje Vulcan Energy Resources razvija projekte zasnovane na slanoj vodi.
Gdje će se odvijati obrada?
Ovo otkriće je dobrodošlo za Evropsku uniju (EU), koja provodi strategiju smanjenja svoje zavisnosti od Kine u lancima snabdijevanja ovim materijalima, koji uključuju litijum, putem Zakona o kritičnim materijalima. EU želi uspostaviti domaću proizvodnju ovih materijala i time ispuniti ekološke ciljeve u okviru Evropskog zelenog plana, kao i osigurati autonomiju nad strateškim sektorima i podržati domaću industriju, posebno automobilsku industriju.
Ali kineski uticaj na lanac snabdijevanja litijumom dolazi od njene kontrole nad preradom: azijski gigant prerađuje oko 60 posto proizvedenog litijuma. Ključno pitanje je gdje će se evropski litijum prerađivati - DLE tehnologija još nije nigdje testirana na nivou masovne proizvodnje.
Neptun je za Newsweek izjavio da rade na uspostavljanju prerade litijuma što bliže izvoru – idealno u Njemačkoj, a po mogućnosti u saveznoj državi Saksonija-Anhalt, čime bi se uspostavio regionalni lanac snabdijevanja.
Kompanija će testirati DLE tehnologije do sljedeće godine, nakon čega će provesti demonstracijsku fazu kako bi testirali uređaj za ekstrakciju kao sljedeći korak ka komercijalnoj proizvodnji, piše i Newsweek.
Rudar nije u domaćem vlasništvu
Iako je riječ o evropskoj kompaniji za litijum, Neptune Energy nije u evropskom vlasništvu. Najveći dioničar u kompaniji je kineska državna China Investment Corporation sa 49% udjela. Ostatak je u vlasništvu američkog fonda privatnog kapitala Carlyle (30,6%) i CVC Partners (20,4%), koji ima sjedište na britanskom ostrvu Jersey.
Ovi dioničari su 2023. godine prodali sva naftna i plinska poslovanja kompanije italijanskom naftnom gigantu Eniju u transakciji vrijednoj 4,9 milijardi dolara. Norveška podružnica Enija, Vår Energi, preuzela je Neptunove operacije u Norveškoj za 2,3 milijarde dolara, dok je Eni preuzeo preostale globalne projekte vrijedne 2,6 milijardi dolara, uključujući naftne i prvenstveno plinske projekte u Ujedinjenom Kraljevstvu, Alžiru, Holandiji i Indoneziji.
Dioničari nisu prodali Neptunove njemačke poslove, koji također uključuju projekte rudarstva litijuma.
Srbija konačno dobila zeleno svjetlo za eksploataciju litijuma
Evropa ima još problema, s projektima litijuma koji su u razvoju u nekoliko zemalja, od Portugala i Španije do Francuske, Njemačke i Austrije. Najbliži projekat nama nalazi se odmah preko slovenačke granice u Wolfsbergu, u Austriji, a razvija ga australijska rudarska kompanija European Lithium. Većina projekata je u vlasništvu australijskih rudarskih kompanija.
Jedno od najvećih nalazišta litijuma u Evropi nalazi se u Srbiji, u regiji Jadar, gdje australijski rudarski gigant Rio Tinto planira kopati. Prema Rio Tinto-u, rudnik bi mogao proizvoditi 58.000 tona litijum karbonata godišnje – više nego dvostruko više od planirane proizvodnje u Altmarku. 2021. godine, masovni protesti zaustavili su projekat prije planiranog početka rudarstva, a demonstranti su se prvenstveno protivili uticaju na okolinu.
Ali, sudbina rudnika se prošle godine preokrenula, kada je Ustavni sud Srbije odobrio projekat, a zatim i vlada predsjednika Aleksandra Vučića, koja je ukinula zabranu rudarstva. Vučić je također potpisao sporazum o strateškom partnerstvu s Evropskom komisijom i Njemačkom u julu prošle godine, kao i ugovore o snabdijevanju s evropskim proizvođačima automobila i baterija.
