Visokotehnološki skeneri ispituju kamere iz čuvenog starog foto-trika s vilama

Prije nego što nas je generativna vještačka inteligencija učinila sumnjičavim prema stvarnosti, serija fotografija vila fascinirala je javnost. Izazvala je raspravu o autentičnosti slika, postavši jedan od najpoznatijih i najdugotrajnijih primjera manipulacije slikama. Visokotehnološki skeneri sada provjeravaju šta stoji iza njih.

Misteriozni plesni duhovi, poznati kao Kotingli vilenjaci, pojavljuju se na fotografijama koje su napravile dvije mlade rođake iz Engleske u jednom vrtu između 1917. i 1920.

Neki su vjerovali da su slike prvi naučni dokaz postojanja vila.

Otkrili malo magije

Više od stotinu godina kasnije, naučnici za kulturnu baštinu sa Univerziteta u Bradu u Ujedinjenom Kraljevstvu koristili su par novih naprednih CT skenera na starim kamerama koje su korišćene za snimanje Kotingli vila.

Ovo su učinili kako bi prikazali moć mašina da istraže unutrašnjost svakodnevnih objekata – uređaji mogu da snimaju u rezoluciji od sedam mikrona, što je otprilike širina niti pauka. Kamere koje su tada sestre koristile činile su se kao savršeni prvi subjekti za skeniranje.

„Naravno, nismo pronašli nikakve vile, ali mislim da smo otkrili malo magije, jer ovi skeneri pokazuju kako sada možemo da pogledamo unutar objekata bez da ih narušimo i vidimo nivo detalja koji je neuporediv“, rekao je profesor Endru Vilson (Andrew Wilson), forenzički arheolog na univerzitetu.

Vještina i kreativnost

Prema Nacionalnom muzeju nauke i medija u Bradu, gdje se kamere nalaze u stalnoj kolekciji, istorijske kamere koje su skenirane pomoću ovih mašina zahtijevale su radove na očuvanju prije nego što su mogle biti bezbjedno skenirane.

Na primjer, oplata od kože se odvojile od objektiva jedne kamere, dok je kod druge papirna etiketa trebalo ponovo da bude zalijepljena kako bi se smanjila vjerovatnoća da se pocijepa ako se uhvati za nešto.

„Kamere sa Kotingli vilama pokazuju kako obični ljudi mogu da postignu izuzetne stvari kada se kombinuju vještina i igračka kreativnost“, izjavila je Ruh Kvin (Ruth Quinn), kustoskinja fotografije i fotografskih procesa u muzeju. „Kroz skeniranje ovih objekata možemo prikazati unutrašnje funkcionisanje analognog fotografisanja i materijale koji se koriste za pravljenje kamera“.

Priča o Kotingli vilama

Tokom ljeta 1917. godine, Elsi Rajt (Elsie Wright), koja je tada imala 16 godina, i Frensis Grifits (Frances Griffiths), koja je imala devet godina koristile su kameru Midg sa četvrtinom ploče. Aparat je proizveo londonski W. Butcher & Sons, a dao im je Elsin otac, da naprave prve dvije fotografije sa vilama.

Na prvoj slici vide se vile u prozirnim haljinama. Lebde duž dna portreta Grifits, čija brada je naslonjena na desnu ruku. Na drugoj slici, Rajt pruža ruku ka malom krilatom patuljku dok sjedi na travi.

Kasnije, između 1918. i 1920. godine, djevojke su koristile još jednu kameru W. Butcher & Sons, Cameo, koju im je poklonio tvorac Šerloka Holmsa, Artur Konan Dojl, uz molbu da naprave dodatne fotografije.

Majka Elsi Rajt je odnijela fotografije na okupljanje lokalnih teozofa, koji vjeruju u mistična saznanja. Fotografije su zaintrigirale jednog od lidera grupe. On je vidio u njima natprirodne dokaze o metafizičkim promjenama. Konan Dojl, spiritualista, primijetio je slike u jednom spiritualističkom magazinu. Učinio ih je poznatim kada ih je objavio u drugom magazinu kao dio članka koji je napisao o vilama.

Priznale da su varale

„Ne mislim da je bio naročito zainteresovan za vile same po sebi. Ali, bio je izuzetno posvećen ideji da postoji više od svijeta nego što smatramo normalnom stvarnošću,“ rekao je Merik Berou (Merrick Burrow), koji je kustos izložbe o Kotingli vilama, za BBC.

Prije 41 godinu, tačnije 1983. djevojke su konačno priznale da su lažirale fotografije. Pozirale su sa kartonskim figurama koje je Rajt kopirala iz ilustrovanih knjiga za djecu. Zatim su koristile igle za šešire da postave vile na mjesto slikanja.

Međutim, fascinacija Kotingli vilama je opstala i dalje.

Ova saga inspirisala je nastanak filma iz 1997. pod nazivom FairyTale: A True Story. Sada, više od 25 godina nakon izlaska filma, priča ima poseban značaj u eri vještačke inteligencije. Sa alatima poput Midjourney, Dall-E i Stable Diffusion, svako može da generiše slike iz tekstualnih uputa na fascinantne i apsurdne načine.

Da su maštovite rođake danas žive, može se pretpostaviti da bi eksperimentisale sa vještačkom inteligencijom. I postavljale nevjerovatne rezultate širom Instagrama.

Leslie Katz, saradnica Forbesa

High-Tech Scans Peer Inside Cameras From Famed 125-Year-Old Photo Hoax