Prije Sam Bankman-Frieda ovi milijarderi su dobili najviše godina iza rešetaka

Bivši kripto milijarder Sem Benkman-Frid osuđen je u četvrtak na 25 godina zatvora i naređeno mu je da plati kaznu od 11 milijardi dolara zbog prevare i zavjere u vezi sa propalim kripto berzanskim preduzećem FTX. Prijetila mu je kazna od čak 110 godina zatvora, iako su tužioci tražili 40 do 50 godina.

Sramni prevarant nekada je bio vrijedan čak 26,5 milijardi dolara, rangiran kao 25. najbogatija osoba u Americi, sve dok njegova kripto berzanska firma nije propala 2022. godine, što je srozalo njegovo bogatstvo na suštinski nulu.

Tridesetdvogodišnjak sada je dio zloglasne liste od najmanje 11 milijardera i bivših milijardera koji su služili (ili će uskoro služiti) vrijeme iza rešetaka, uključujući meksičkog narko kralja Hoakina Guzmana Ljoeru, poznatijeg kao El Čapo, i poznatu osuđenicu iz Silicijumske doline Elizabet Holms, osnivačicu firme za testiranje krvi Teranos.

Do sada je najduže vreme koje je neko od njih proveo u zatvoru 13 godina: Alen Stenford osuđen je 2012. na 110 godina zatvora zbog prodaje sedam milijardi dolara falsifikovanih sertifikata o položenim depozitima u jednoj od najvećih Ponci šema ikada. On je u zatvoru već 13 godina i tamo će biti i dalje.

Berni Medof, čija je prevara vrijedna 18 milijardi dolara bila i veća, nikada nije bio na Forbes listi milijardera. Medof, koji je umro u zatvoru 2021. bio je osuđen na 150 godina.

Evo kako se kazna za Benkmana-Frida kotira u odnosu na druge njegove „drugare“ milijardere:

S. Kurtis Džonson

Kazna: 4 mjeseca U zatvoru: 3 mjeseca Neto bogatstvo: 4,5 milijardi dolara

S. Kurtis Džonson, prapraunuk Semjuela Kurtisa Džonsona, osnivača kompanije SC Džonson, optužen je 2011. godine za seksualno zlostavljanje svoje pastorke, tada tinejdžerke. Početna optužba mu je prijetila zatvorom od 40 godina, ali nakon trogodišnje pravne bitke i nakon što žrtva nije predala svoje medicinske kartone, Džonson je prihvatio dogovor o priznanju krivice.

Priznao je krivicu za seksualno zlostavljanje četvrtog stepena i optužbe za poremećeno ponašanje u zamjenu za četiri meseca zatvora i kaznu od 6.000 dolara. Služio je tri mjeseca zatvora. Džonson ima udio u kompaniji svoje porodice, ali nema nikakve veze sa poslom.

Džej I. Li

Kazna: 5 godina U zatvoru: 18 mjeseci Neto bogatstvo: 8,6 milijardi dolara

Trenutni izvršni predsjednik Samsung Elektroniksa i nasljednik bogatstva Samsunga, Li je proveo 11 mjeseci u zatvoru 2017. godine nakon što je ga je južnokorejski sud osudio na pet godina zbog podmićivanja tadašnje predsjednice države Park Geun-hje, kako bi podržala spajanje kompanija Samsung C&T i Čil Industriz. Njegova početna kazna od pet godina je suspendovana, ali je ta odluka kasnije poništena i vraćen je u zatvor u januaru 2021. godine. Služio je dodatnih sedam mjeseci prije nego što je pušten uslovno u augustu.

Džon Kapur

Kazna: 5,5 godina U zatvoru: 3,5 godina Neto bogatstvo: Pad ispod milijardu dolara 2019. godine

Osnivač i bivši izvršni direktor sada bankrotirane farmaceutske kompanije Insis Terapeutiks, Kapur je osuđen na pet i po godina zatvora u januaru 2020. godine zbog zavere u cilju podmićivanja ljekara kako bi nepotrebno prepisivali fentanil sprej, Subsis, u šemi koja je doprinjela stvaranju opioidne krizi. U junu 2023. godine, Kapur je prebačen u kućni pritvor, a zatim je pušten u decembru 2023. godine. Kapurova priča inspirisala je Netfliksov film Pain Hustlers, objavljen u oktobru.

Tomas Kvok

Kazna: 7,5 godina U zatvoru: 3 godine Neto bogatstvo: 1,9 milijardi dolara

Kvok je jedan od malog broja ljudi koji su zadržali bogatstvo iznad milijardu dolara nakon što su odslužili kaznu. On i njegova braća, Rejmond i Volter, nasledili su firmu za investicije u nekretnine Sun Hung Kai Properties od svog oca, Kvok Tak-senga, 1990. godine.

Tomas Kvok učestvovao je u upravljanju kompanijom od 2011. do 2014. i osuđen je na pet godina zatvora 2014. godine zbog davanja mita od 1,1 milion dolara tadašnjem sekretaru Hongkonga, Rafaelu Huiu, kako bi dobio podršku vlade. Hui je osuđen na sedam i po godina zatvora zbog prihvatanja mita. Kvok je pušten iz zatvora 2019. godine nakon što je odslužio više od tri godine svoje kazne.

Majkl Milken

Kazna: 10 godina U zatvoru: 2 godine Neto bogatstvo: 6,5 milijardi dolara

Milken je postao poznat tokom burnih osamdesetih godina po trgovanju „džank“ obveznicama sa visokim prinosom, radeći za investicionu banku Drekdel Burnam Lambert. Krajem osamdesetih godina, istraga bivšeg američkog tužioca Rudija Đulianija dovela je do toga da Milken prizna krivicu po šest tačaka optužbe u veziu sa hartijama od vrednosti i poreskim prekršajima tokom njegovog boravka u Drekselu. Pored plaćanja kazne od 600 miliona dolara, proveo je dve godine u zatvoru i doživotno mu je zabranjen pristup finansijskoj industriji.

Od njegovog puštanja na slobodu 1993. godine, postao je poznat po filantropiji, davanju novca u različite svrhe, uključujući istraživanje raka prostate, budući da je i sam preživeo tu bolest. Takođe je osnovao i predsedava Milken institutom, ekonomskim think-tankom, koji je poznat po globalnoj Milken konferenciji.

Elizabet Holms

Kazna: 11 godina U zatvoru: 10 mjeseci, i dalje služi kaznu Neto bogatstvo: Pad ispod milijardu dolara 2017. godine

Nekada najmlađa milijarderka na svijetu, koje je stekla sopstvenim radom, bila je 2014. procjenjena na 4,5 milijardi dolara i tada je imala 30 godina. Holms je postala jedan od najzapaženijih slučajeva prevare u istoriji Silicijumske doline. Kao osnivačica medicinske kompanije Teranos, Holms je osuđena za prevaru i zavjeru 2022. godine zbog laganja investitorima o mogućnostima njenih uređaja, nakon što je lažno tvrdila da je razvila tehnologiju koja može otkriti stotine bolesti samo na osnovu kapljice nečije krvi. Naređeno joj je da plati 452 miliona dolara odštete investitorima, među kojima su milijarderi Rupert Merdok i Leri Elison.

Radž Radžaratnam

Kazna: 11 godina U zatvoru: 8 godina Neto bogatstvo: Pad ispod milijardu dolara 2010. godine

Radžaratnam, rođen na Šri Lanki, stekao je bogatstvo u Njujorku nakon što je osnovao hedž fond Galeon Grup krajem devedesetih godina. Fond je upravljao sa više od sedam milijardi dolara imovine, prije nego što je kolabirao 2009. godine nakon hapšenja Radžaratnama zbog trgovanja na osnovu insajderskih informacija. Kasnije je osuđen o 14 optužbi za prevaru i zavjeru, a 2011. godine osuđen je na 11 godina zatvora.

Radžaratnam je stavljen u kućni pritvor početkom 2019. godine zahvaljujući dijelom i Kim Kardašijan, koja se zalagala za Zakon o prvom koraku i koji je potpisao predsjednik Donald Tramp, a omogućava ranije puštanje nekih nenasilnih prestupnika starijih od 60 godina. Radžaratnam je oslobođen kućnog pritvora u aprilu 2021. godine, prema podacima Saveznog zatvorskog sistema.

Mihail Hodorkovski

Kazna: 13 godina U zatvoru: 10 godina Neto bogatstvo: Pad ispod milijardu dolara 2006. godine

Platon Lebedev

Kazna: 13 godina U zatvoru: 10 godina Neto bogatstvo: Pad ispod milijardu dolara 2004. godine

Poslovni partneri u ruskoj naftnoj i gasnoj kompaniji Jukos, ruski državljani Hodorkovski i Lebedev uhapšeni su zbog utaje poreza 2003. godine i osuđeni na po 13 godina zatvora. Njihov početni sudski proces bio je obavijen političkom kontroverzom; Hodorkovski je tvrdio da ga je izmanipulisao ruski predsjednik Vladimir Putin.

Nakon što je bilo predviđeno da budu oslobođeni 2011. godine, naftni tajkuni ponovo su osuđeni zbog pronevjere i pranja novca 2010. godine, što je produžilo njihovu kaznu do 2016. godine. Hodorkovski, koji je 2004. bio najbogatija osoba u Rusiji, pušten je iz zatvora u decembru 2013. nakon Putinovog pomilovanja. Njegov partner Lebedev pušten je u januaru naredne godine. Hodorkovski je i dalje glasni lider „ruske opozicije“ i aktivan je na društvenim mrežama.

Alen Stenford

Kazna: 110 godina U zatvoru: 13 godina, i dalje služi kaznu Neto bogatstvo: Pad ispod milijardu dolara 2009. godine

Jedan od trojice bivših milijardera na ovoj listi koji su i dalje iza rešetaka, Stenford, star 74 godine, služi jednu od najdužih zatvorskih kazni ikada izrečenih milijarderima. On je 2012. osuđen je na 110 godina zatvora zbog prodaje sedam milijardi dolara lažnih sertifikata o depozitima putem banke Stanford International na karipskom ostrvu Antigva.

To je bila jedna od najvećih Ponci šema ikada izvršena. (Berni Medof, čija je šema od 18 milijardi dolara bila još veća, nikada nije bio na Forbes listi milijardera; Medof je umro u zatvoru 2021.). Od Stenforda je zahtijevano da plati novčanu kaznu od gotovo šest milijardi dolara, od kojih je nešto trebalo da ide žrtvama njegovih zločina i njihovim porodicama. Mnogi bivši klijenti Stenforda navodno nisu primili nikakav novac.

Hoakin Guzman Ljoera (poznat i kao El Čapo)

Kazna: Doživotna U zatvoru: 5 godina, i dalje služi kaznu Neto bogatstvo: Pad ispod milijardu dolara 2013. godine

Guzman Ljoera, poznat kao El Čapo, jedan je od najpoznatijih narko bosova. Kao nekadašnji lider meksičkog kartela Sinaloa, Guzman je pomogao ilegalnom transportu stotina tona kokaina u SAD od početka 1980-ih do vremena njegovog hapšenja i izručenja u SAD 2017. godine, uspjevajući da izbjegne pravosudne organe u dvije zemlje i dva puta pobjegne iz meksičkog zatvora. On je 2019. osuđen u SAD-u po 10 tačaka optužbe za trgovinu narkoticima i pranje novca, i sada služi doživotnu kaznu zatvora. Takođe mu je naređeno da plati 12,6 milijardi dolara kao naknadu.

Devin Šon Martin, saradnik Forbes