Pogledajte kako izgleda solunska metro stanica koja je i arheološko nalazište
Putnici koji prolaze kroz novu metro stanicu u Solunu, Grčka, mogu vidjeti mnogo više od modernih digitalnih tabli za polaske. Ispod njihovih nogu nalaze se ostaci centralnog antičkog puta, popločanog mermerom i ukrašenog kolonadama.
Radnici su tokom iskopavanja za izgradnju novog potpuno automatizovanog metro sistema, čija je glavna linija otvorena za javnost 30. novembra, otkrili ovu saobraćajnicu, staru više od 2.300 godina. Ovo otkriće, koje je jedan akademik nazvao „Vizantijskom Pompejom“, izazvalo je žustru debatu. Inženjeri su tvrdili da istorijski ostaci moraju biti premješteni kako bi se nastavila gradnja. Sa druge strane, zagovornici očuvanja kulturnog nasljeđa insistirali su da artefakti ostanu na svom izvornom mjestu kao spomenik istoriji grada.
Iz metroa u prošlost
Na kraju su, nakon mnogo kontroverzi, pobijedili zagovornici očuvanja. Kompanija zadužena za izgradnju metroa redizajnirala je liniju, postavljajući tunele na dubini od 31 metra. To je mnogo dublje od prvobitno planiranog, kako bi nekada užurbani put koji je prolazio kroz vizantijsku pijacu ostao netaknut kao otvoreno arheološko nalazište. Danas, dio tog puta, zajedno sa fragmentima kamenih zidova koji su nekada činili prodavnice i druge javne zgrade, čini dio podzemnog muzeja u stanici Venizelos. Posjetioci koji žure ka i od vozova mogu kroz providne podove zaviriti u daleku prošlost.
„Ovo je zaista jedinstven tehnički projekat koji ističe kulturno bogatstvo grada“, izjavio je grčki premijer Kirjakos Micotakis (Kyriakos Mitsotakis) na Instagramu. On je stanicu obišao zajedno sa predsjednicom Grčke Katerinom Sakelaropulu (Katerina Sakellaropoulou) i drugim državnim zvaničnicima.
Drugi po veličini grad u Grčkoj, Solun, nalazi se u Termajskom zalivu, na sjeverozapadnom uglu Egejskog mora. Kasandar, kralj Makedonije, osnovao je Solun oko 316. godine prije nove ere i nazvao ga po svojoj supruzi Tesaloniki, polusestri Aleksandra Velikog. Rimljani, Vizantinci i Osmanlije prolazili su kroz grad, ostavljajući svoje tragove.
Izgradnja solunskog metroa trajala je više od dvije decenije, uz brojna odlaganja. Ona su bila izazvana finansijskim poteškoćama tokom ekonomske krize koja je dovela Grčku do bankrota i depresije. Završetak je, takođe, odlagan i zbog tenzija između očuvanja antikviteta i razvoja modernog urbanog prevoza u gradu sa centralnim gradskim područjem sa više od milion stanovnika.
Artefakti na svakom koraku
„Projekat se suočio sa značajnim kašnjenjima i mnogim izazovima, uključujući preko 300.000 arheoloških nalaza, od kojih su mnogi sada izloženi na raznim stanicama duž glavne linije“, izjavio je Hristos Staikuras (Christos Staikouras), grčki ministar saobraćaja i infrastrukture, tokom medijske ture metro sistemom prije njegovog otvaranja, prenosi AP. Očekuje se da nova linija dnevno preveze oko 250.000 putnika, prema grčkom Ministarstvu saobraćaja i infrastrukture.
Pored rimskog puta izloženog na stanici Venizelos, tokom izgradnje metroa otkriveni su i drugi arheološki dragulji, uključujući grčko groblje sa spomenicima, ranohrišćansku baziliku, kao i vodovodne i kanalizacione sisteme.
Manji nalazi, poput mozaika, fragmenata keramike, nakita i posuđa iz različitih vjekova, sada su izloženi na raznim stanicama duž metro linije sa 13 stanica. Ove „arheo-stanice“ spajaju savremeni prevoz sa neprocjenjivim antikvitetima, pozivajući putnike ne samo da putuju kroz grad, već i kroz vrijeme.
Leslie Katz, saradnica Forbesa Greek Metro Station Showcases Ancient Relics Unearthed During Construction