Kompanija Yahoo, uspon i pad: Loše poslovne odluke vrijedne milijardi dolara

Riječ Yahoo je obrnuti akronim za “Još jedno hijerarhijski organizirano proročište”. Osnivači David Filo i Jerry Young, diplomirani inženjeri elektrotehnike na Univerzitetu Stanford, često su primijetili da su odabrali ime jer im se sviđala žargonizirana definicija ruralnog juga koju su koristili studenti u rodnoj Louisiani Davida Fila kasnih 1980-ih.

Prvobitno, Young i Fileau su 1994. godine kreirali web stranicu službeno registriranu kao “Jerry and David's guide to the World Wide Web”. Kasnije je postao Yahoo, registrovan 18. januara 1995. godine.

Yahoo je doživio brz rast tokom 1990-ih. Izašli su na berzu sa inicijalnom javnom ponudom u aprilu 1996. Cijena dionica porasla je 600% u roku od dvije godine. Kao i mnoge tražilice i web direktorije, Yahoo je svom portfoliju dodao web portal. Ubrzo je počeo da nudi i besplatnu e-poštu – počevši od oktobra 1997. nakon kupovine startap kompanije Rocket Mail, koja je preimenovana u Yahoo Mail.

Godinu dana kasnije, Yahoo je kupio AltaVista, indeksirani pretraživač. Dve najveće akvizicije kompanije u to vreme obavljene su 1999. godine. Geocities je kupljen za 3,6 milijardi dolara, a Broadcast.com za 5,7 milijardi dolara. U to vrijeme (1999.) Yahoo je bio daleko najveća internet kompanija. Na svom vrhuncu vrijedio je više od 125 milijardi dolara.

Rast Google i “ne” Microsoftu

Jedna akvizicija nije realizovana, a sada se čini da ih je ova odluka najviše koštala, uz naknadno loše upravljanje. Kada se Google pojavio na sceni , mnogi softverski inženjeri su bili skeptični, vjerujući da će gotovo sigurno propasti. Zato što je prekasno ušao u igru ​​pretraživanja (u to vrijeme su postojali brojni pretraživači poput Lycos, AskJeeves, Excite, AOL, AltaVista, Infoseek, Go i mnogi drugi koji su lansirani godinama prije i već su imali solidan udio na podijeljenom tržištu).

Kada je nešto kvalitetno, konkurencija, kao što je dokazano godinama, nije prepreka.

Yahoo je uzeo sve lovorike svijeta, dominirajući kao najveći pretraživač. Čelnici kompanije bili su uvjereni da su nedodirljivi. Zbog toga su 1998. odbili da kupe Google za milion dolara. Yahoo je bio gigant, a Google sićušni mrav, za koji bi dali milion.

Samo nekoliko godina kasnije, bili su vidljivi znakovi da ih riba koju nisu htjeli progutati počinje gutati. Yahoo je počeo da koristi Google za pretragu u junu 2000. godine, a tokom naredne četiri godine razvio je sopstvene tehnologije pretraživanja. Počeo je da koristi tehnologiju koju je stekao ulaganjem od 280 miliona dolara (Inktomi je kupljen 2002. godine). U to vrijeme Yahoo je došao k sebi i pokušao ponovo kupiti Google za tri milijarde dolara, shvativši koliko brzo Google raste. I odlučio je da ponovo odustane od kupovine, nakon što je Gugl ponudio kontraponudu od pet miliona dolara. “Šta biste dali za pet miliona?”.

Kao odgovor na Googleov “Gmail “, Yahoo je 2007. godine počeo nuditi neograničeno skladištenje e-pošte. Ali znaci pada su već bili vidljivi, a 2008. godine kompanija je otpustila stotine ljudi zbog žestoke konkurencije. U februaru iste godine, Microsoft je dao ponudu vrijednu 44,6 milijardi dolara, koju je Yahoo odbio.

Google u “misiji” protiv Yahooa

Zanimljivo je da se mnogi kasniji neuspjesi kompanije pripisuju Marissi Mayer (u to vrijeme bila je proglašena za najomraženiju tehnološku direktoricu), koja je bila izvršni direktor kompanije od 2012. do 2017. godine. Potom je kompanija prodata Verizonu i formirana je nova kompanija Yahoo Inc. (ranije Verizon Media, Oath).

Prethodni lideri, Carol Bartz i Scott Thompson, nisu se proslavili. Nakon Thompsonovog imenovanja za izvršnog direktora, nekoliko ključnih rukovodilaca je dalo ostavke. Uključujući glavnog direktora proizvoda Blakea Irvinga. Uslijedilo je otpuštanje 2.000 radnika, što je činilo oko 14% od ukupnog broja zaposlenih. Međutim, Marisa je bila posebno problematična. Često spominjano u kontekstu sarkastičnih komentara da je Google bio taj koji je poslao Yahoo da zabije posljednji ekser u lijes svog nekada velikog konkurenta. Kako?

Nakon što je diplomirao na Stanfordu, Meyer je dobio 14 ponuda za posao, uključujući mjesto profesora na Univerzitetu Carnegie Mellon i konsultantski posao u McKinsey & Company. Odlučila je da se pridruži Google-u, kojem se pridružila 1999. godine kao dvadeseta zaposlenica. Počela je pisati kod i nadgledati male timove inženjera, razvijajući i dizajnirajući Googleove ponude za pretraživanje. Izgradila je imidž osobe orijentirane na detalje, što joj je pomoglo da napreduje do produkt menadžera i direktora potrošačkih web proizvoda. I upravo je ona nadgledala poznatu, jednostavnu stranicu za pretraživanje Google početne stranice.

Pad je bio besplatan, pa je Meyer 2016. najavio otpuštanje još 15% radne snage. Verizon je 21. februara 2017. godine, kao rezultat kršenja podataka, snizio ponudu za Yahoo za dodatnih 350 miliona dolara, da bi je kasnije kupio, tada staru i pomalo zastarjelu kompaniju za telefone i širokopojasne usluge, za 4,8 milijardi dolara, dok je Marissa dobila otkaz.

Ovo nije jedini gigant koji je doživio neslavnu sudbinu, a prvi koji mi pada na pamet je BlackBerry

Nikad ne znaš kada si na vrhuncu.

Većini (neupućenih) bi prodaja od skoro pet milijardi delovala kao uspeh, ali istorija i pomenuta praistorija govore upravo suprotno.

Danas Google ima tržišnu vrijednost veću od dva biliona dolara. Ako propustite pravu priliku, žaljenje je vječno. Međutim, mnogi vjeruju da Google možda nije dostigao ove visine ni pod kojim drugim upravljanjem.

Postoji tajlandska poslovica: Kada je plima velika, ribe jedu mrave. A kada je nisko, mravi jedu ribu. Niko od nas pojedinačno, niti kompanije ili zemlje ne znaju kada su na svom vrhuncu. Možda je taj trenutak upravo sada, a da toga nismo ni svjesni. A možda je sada početak nečeg većeg. Neki kažu, sve što nije uspon je pad, i u tome ima istine.

Kao što je Charles Darwin ispravno pretpostavio, vrste koje će najvjerovatnije preživjeti su one koje se najefikasnije prilagođavaju promjenama. Ne opstaju ni najjaci ni najpametniji. To su oni koji se najefikasnije prilagođavaju i razvijaju.

Autor Pavle Jakšić, Forbes Srbija