Gasi se peta najstarija aviokompanija na svijetu
Poslije 101 godine od osnivanja i prvog leta, češka nacionalna aviokompanija prestaće da postoji. Za sutra je predviđen posljednji let Čeh erlajnsa (poznatog i kao ČSA). Na praški aerodrom Vaclav Havel sletiće posljednji avion na liniji iz Pariza. ČSA je peta najstarija aviokompanija na svijetu.
Nakon toga, Čeh erlajns „utopiće“ se u drugu češku aviokompaniju – Smartvings.
Do ovakvog scenarija došlo je zbog dugoročnih finansijskih teškoća. One su uzrokovane i nizom velikih događaja kao što su napad na SAD 11. septembra, ekonomska kriza 2008. i kovid pandemija, ali i zbog uspona lou kost aviokompanija.
Skupa flota
Problemi kompanije počeli su još devedesetih sa prvim neuspješnim pokušajem privatizacije. Nakon događaja iz ovog vijeka, flota kompanije je počela da se smanjuje, a pod okrilje Smartvingsa, ČSA je došao još 2018. kada je rivalska kompanija kupila gotovo 98% akcija.
Češka televizija kao probleme navodi i konflikte unutar aviokompanije i neiskustvo menadžmenta koje je dovelo do loših poslovnih odluka.
Češki mediji podsjećaju da je pod vodstvom biznismena Jaroslava Tvrdika tokom prethodne decenije došlo do kupovine novih, skupih aviona, i povećanja drugih troškova. Bivši predsjednik ČSA Miroslav Kula okrivio je Tvrdikove „megalomanske projekte“ i „nekompetentan menadžment“ za neuspjeh kompanije.
S druge strane, Tvrdik koji je vodio kompaniju pre 20 godina, prije toga je ocjenio da je gašenje neizbježan rezultat usljed eksternih okolnosti.
U posljednje vrijeme, aviokompanija letjela je na samo dvije linije – do Pariza i Madrida. Takođe, ima samo dva aviona Erbas A320-200 u floti. Jedan od njih je već letio samo za Smartvings. Ipak, Smartvings kupovinom dobija još četiri aviona koji su prethodno naručeni. Dva bi trebalo da stignu do kraja godine, a dva u prvoj polovini sljedeće.
Letovi za Zagreb
Prvi let koji je ČSA (Czech State Airlines) obavio 1923. bio je na tada domaćoj liniji Prag-Bratislava. Na tom letu bile su samo dvije osobe – pilot Karel Brabenec i novinar koji je izvještavao. Letjeli su tri sata. Prvi avion zapravo je bio dvosjed-dvokrilac kakvi su korišteni u Prvom svjetskom ratu.
Prva međunarodna linija bila je za Jugoslaviju kada je 1930. godine ČSA počeo da leti za Zagreb. Za daleke destinacije ČSA je letio od sedamdesetih – Montreal, Njujork i Havana.
Starije od ČSA bile su samo aviokompanije kao što su holandski KLM i kolumbijska Avianka (obie osnovane 1919.), australijski Kvantas (1920) i sovjetski odnosno ruski Aeroflot (1923). ČSA je bio poznat i po tome što je imao svoj kod odnosno oznaku OK.
